بواسیر یا هموروئید که به دلیل برجسته شدن رگ های مقعدی ایجاد می شود، شایع ترین علت خونریزی های مدفوعی است.

در این نوع بیماری معمولا پس از دفع مدفوع، خون دفع می شود. در واقع خون از مدفوع جداست و خیلی با آن مخلوط نشده است.

از دیگر بیماری های شایع که مشابه همین علامت یعنی دفع خون از مدفوع را دارد، شقاق های مقعدی است که به دلیل پارگی های ریز اطراف مقعد ایجاد می شوند.

این بیماری به دلیل یبوست های طولانی و زورزدن های پیاپی برای دفع مدفوع ایجاد می شود. در مورد خونریزی های مدفوعی که خون و مدفوع کاملا با هم مخلوط می شوند، شایع ترین علت اسهال های خونی عفونی است و البته دو بیماری مهم یعنی کولیت زخمی و سرطان روده بزرگ از علل خونریزی طولانی مدت مدفوعی محسوب می شود.

از جمله بیماری های بسیار شایعی که خونریزی از مدفوع ایجاد می کنند میکروب ها و انگل ها هستند، اسهال های خونی که به دلیل این عوامل ایجاد می شوند معمولا سیر حادی دارند یعنی طی چند روز ایجاد می شود و فرد را دچار اسهال شدید همراه دفع خون می کند. اسهال خونی بخوبی قابل علاج بوده و با آنتی بیوتیک درمان می شود.

کولیت زخمی بیماری خود ایمنی است که در آن مخاط روده بزرگ با هجوم سلول های دفاعی زخم شده و بیمار دچار درد شکم، اسهال و خونریزی می شود. این بیماری سیر مزمنی دارد و تا سال ها فرد را به مشکل می اندازد و بیمار باید دارو مصرف کند.

به دلیل شیوع سرطان روده بزرگ و قابل علاج بودن آن هر گونه خونریزی مدفوعی نیازمند انجام کولونوسکوپی است تا پزشک از سلامت روده بزرگ مطمئن شود.

خوشبختانه در سال های اخیر با تحصیل تعداد زیادی از پزشکان در رشته فوق تخصصی گوارش انجام کولونوسکوپی کامل میسر شده است.

تاکید بر این نکته ضروری است که در صورت تشخیص زودرس سرطان کولون این بیماری با انجام جراحی کاملا درمان و باعث بهبود کامل بیمار و عمر طولانی او می شود و تنها راه تشخیص زودرس این بیماری انجام کولونوسکوپی کامل به دست یک پزشک ماهر است.

اگر چه درد شکم، تغییر اجابت مزاج و خونریزی مدفوعی علائم سه گانه سرطان روده بزرگ هستند ولی باید به خاطر داشت که ممکن است یک بیمار فقط دارای درد شکم باشد و سایر علایم را نداشته باشد. کاهش وزن بخصوص در افراد مسن همیشه باید مورد توجه قرار بگیرد.

به عنوان مثال اگر یک فرد شصت ساله دچار دردهای گاه به گاه در شکم است و روز به روز لاغرتر می شود، حتما باید به فکر بدخیمی روده بزرگ باشیم و بررسی های تشخیصی از جمله کولونوسکوپی را برایش در نظر بگیریم.

در پایان تاکید می کنم که در سنین بالا هرگونه خونریزی از مقعد به هر شکل، بخصوص اگر با کاهش وزن یا دردهای شکمی باشد باید با دقت بیشتری بررسی شود.

دکتر رضا کریمی - فوق تخصص بیماری های غدد